ଷୋଳ ପୂଜାର ଆଜି ପଞ୍ଚମ ଦିବସ; ସବୁ ଦେବୀ ପୀଠରେ ଉତ୍ସାହ, ଉଦ୍ଦୀପନା
ଭୁବନେଶ୍ୱର:ଦେବୀ ପୀଠ ମଧ୍ୟରେ ମାଆ ରାମଚଣ୍ଡୀଙ୍କ ପୀଠର ମହିମା କିଛି କମ୍ ନୁହେଁ । ଏଠାରେ ମଧ୍ୟ ଦୁର୍ଗାପୂଜା ବିଧି ମୁତାବକ ହୋଇଥାଏ । ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା କିଏ ମାଆ ରାମଚଣ୍ଡୀ । ମାଆଙ୍କ ଆବିର୍ଭାବ କେବେ ହୋଇଥିଲା ଓ କିମ୍ୱଦନ୍ତୀ କଣ କୁହେ।
ପୁରୀ କୋଣାର୍କ ବେଳାଭୂମି ରାସ୍ତାର କୁଶଭଦ୍ରା ନଦୀ ମୁହାଣ ତଟରେ ବିଜେ ହୋଇଛନ୍ତି ମାଆ ରାମଚଣ୍ଡୀ। ଭଲା ରାମଚଣ୍ଡୀ ଭଲାରେ,କଳା ପାହାଡ଼କୁ ଦୁଅାରେ ବସାଇ, ଗଲା ପାଣି ଆଣି ଗଲାରେ । ଲୋକ ଗୀତରୁ ମାଆ ରାମଚଣ୍ଡୀଙ୍କ ମହିମା ନେଇ କିଛି ଆଭାସ ମିଳୁଛି ।
ଲୋକ କଥାରୁ ଜଣାଯାଏ ଯେ ଲାଙ୍ଗୁଳା ନରସିଂହ ଦେବ କୋଣାର୍କ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ନଦୀ ବକ୍ଷରେ ପକାଉଥିବା ପଥର ଗୁଡ଼ିକ ଭାସି ଯାଉଥିଲା । ରାଜା ହତାଶ ହୋଇ ଫେରୁଥିବା ବେଳେ ବର୍ତ୍ତମାନ ବିଜେ ହୋଇଥିବା ମାଆଙ୍କ ମନ୍ଦିର ସ୍ଥାନରେ ଜଣେ ବୁଢ଼ୀ ଗୋବର ଗୋଟାଉ ଥିଲେ । ରାଜା ଏହି ବୁଢ଼ୀଙ୍କୁ ପିିଇବାକୁ ପାଣି ମାଗିଥିଲେ । ଭୋକ ହେଉଥିବାରୁ କିଛି ଖାଇବାକୁ ମାଗିଥିଲେ । ବୁଢ଼ୀ ମାଅା ରାଜାଙ୍କୁ ତତଲା ଜାଉ ଖାଇବାକୁ ଦେଇଥିଲେ । ରାଜା ଭୋକରେ ଜାଉ ମଝିରେ ହାତ ମାରିଦେବାରୁ ତାଙ୍କ ହାତ ପୋଡିଗଲା । ବୁଢ଼ୀ ମାଅା କହିଥିଲେ ଲାଙ୍ଗୁଳା ନରସିଂହ ଦେବ ମଝି ନଇରେ ପଥର ପକାଇ ମନ୍ଦିର ତିଅାରି କଲା ଭଳିତୋର ଜାଉ ଖିଅା । ଏତିକିରେ ରାଜା ତାଙ୍କ ଭୁଲ୍ ବୁଝିପାରିଥିଲେ । ନଦୀ କୂଳରେ ପଥର ପକାଇ ପକାଇ କୋଣାର୍କ ସୂର୍ଯ୍ୟ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ଅାଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ରାଜା। କୁହାଯାଏ,ନିଜେ ରାମଚଣ୍ଡୀ ବୁଢ଼ୀ ବେଶରେ ରାଜାଙ୍କୁ ସର୍ତକ କରାଇ ଦେଇଥିଲେ ।
ଶାରଦୀୟ ପର୍ବ ଅବସରରେ ମାଆଙ୍କ ପୀଠରେ ସହସ୍ରାକୁମ୍ଭାଭିଷେକ ଦିନରୁ ଷୋହଳ ଦିନ ବ୍ୟାପି ପ୍ରତିଦିନ ଚଣ୍ଡୀପାଠ କରାଯାଏ । ପ୍ରତିଦିନ ମଙ୍ଗଳ ଆଳତୀ, ସୂର୍ଯ୍ୟ ପୂଜା ଏବଂ ଚଣ୍ଡୀପାଠ ଶାରଦୀୟ ପାର୍ବଣର ମୁଖ୍ୟ ଆକର୍ଷଣ। ଷୋଳଦିବସୀୟ ପୂଜାରେ ମାଆଙ୍କୁ ତିନି ଧୂପରେ ଖେଚୁଡ଼ି ସହ ୧୬ ପ୍ରକାର ଭୋଗ ସମର୍ପଣ ହୋଇଥାଏ । ମହାଭାରତ ପୁରାଣରେ ମାଆ ରାମଚଣ୍ଡୀଙ୍କ ମହାତ୍ମ୍ୟ ସଂର୍ପକରେ ବି ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି ।