ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ: ବିଲ ମଞ୍ଜୁରୀ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ରାୟ। ବିଧାୟକଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପାରିତ ବିଲ୍କୁ ଅନୁମୋଦନ ଦେବା ପାଇଁ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଆଗରେ କୌଣସ ସୀମା ଧାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ। ସମାନ ନିୟମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଲାଗୁ ହେବ। ଅର୍ଥାତ ବିଲ୍କୁ ଅନୁମୋଦନ ପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ଆଗରେ ମଧ୍ୟ କୌଣସି ସୟମ ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ।
ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ପଠାଯାଇଥିବା ୧୪ ସାମ୍ବିଧାନିକ ପ୍ରଶ୍ନ ଶୁଣାଣି କରି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଏହି ରାୟ ଶୁଣାଇଛନ୍ତି। ସମୟ ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଅନୁଚିତ ବୋଲି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି। ସମୟ ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ସାମ୍ବିଧାନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରତି କୁଠାରାଘାତ। ରାଜ୍ୟ ସରକାର କିମ୍ବା କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଯେ କୌଣସି ବିଲ୍ ଅନୁମୋଦନ ପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି କିମ୍ବା ରାଜ୍ୟର ରାଜ୍ୟପାଳ ପାଇଁ ସମୟସୀମା ସ୍ଥିର କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ।
ନିଜର ମତ ସ୍ପଷ୍ଟ କରି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ବିଲ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯିବା ସମୟରେ ଜଣେ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ପାଖରେ ୩ଟି ବିକଳ୍ପ ରହିଥାଏ। ବିଲକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିବା, ବିଲକୁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ପାଖକୁ ପଠାଇବା କିମ୍ବା ବିଧାନସଭାକୁ ପୁଣି ଏହାକୁ ଫେରସ୍ତ କରିବା ଭଳି ୩ଟି ବିକଳ୍ପ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ପାଖରେ ରହିଛି। ଏହି ୩ ବିକଳ୍ପରୁ ବିବେକ ଅନୁସାରେ ଯେକୌଣସି ଗୋଟିଏକୁ ରାଜ୍ୟପାଳ ବାଛିବାର କ୍ଷମତା ପାଇଛନ୍ତି। ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପରେ ହେଉଥିବା ବିତର୍କରେ କୋର୍ଟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିପାରିବେ ନାହିଁ ବୋଲି ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି।
ସିଜେଆଇ ଜଷ୍ଟିସ ବି ଆର ଗଭାଇଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଗଠିତ ପାଞ୍ଚ ଜଣିଆ ସମ୍ବିଧାନ ଖଣ୍ଡପୀଠ ରାୟ ଦେଇ କହିଛନ୍ତି ଯେ କୋର୍ଟ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଭୂମିକାକୁ ନେଇପାରିବେ ନାହିଁ । ରାଷ୍ଟ୍ରପତି କିମ୍ବା ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ନ୍ୟାୟଭିତ୍ତିକ ନୁହେଁ । ଯେତେବେଳେ ଏକ ବିଲ୍ ଆଇନରେ ପରିଣତ ହୁଏ ସେତେବେଳେ ନ୍ୟାୟିକ ସମୀକ୍ଷା କରାଯାଇପାରିବ । ଧାରା ୨୦୦ ଏବଂ ୨୦୧ ଅନୁଯାୟୀ, ରାଜ୍ୟପାଳ ଏକ ବିଲ୍କୁ ସମ୍ମତି ଦେଇପାରିବେ। ନହେଲେ ବିଲ୍କୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିପାରିବେ ଏବଂ ଦରକାର ପଡିଲେ ଫେରାଇ ପାରିବେ କିମ୍ବା ବିଲ୍କୁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ନିକଟକୁ ପଠାଇ ପାରିବେ। ପ୍ରଧାନବିଚାରପତି ବି.ଆର. ଗଭାଇଙ୍କ ସହ ବିଚାରପତି ସୂର୍ଯ୍ୟକାନ୍ତ, ବିଚାରପତି ବିକ୍ରମ ନାଥ, ବିଚାରପତି ପି.ଏସ. ନରସିଂହ ଏବଂ ବିଚାରପତି ଏ.ଏସ. ଚାନ୍ଦୁରକରଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ଖଣ୍ଡପୀଠ ଶୁଣାଣି କରି ଏହି ରାୟ ଶୁଣାଇଛନ୍ତି। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି, ଧାରା ୧୪୨ ପ୍ରୟୋଗ କରି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କୌଣସି ବିଲକୁ ଜୋରଜବରଦସ୍ତ ମଞ୍ଜୁରୀ ଦେଇପାରିବେ ନାହିଁ । ତେଣୁ ରାଜ୍ୟପାଳ ବିଲକୁ ଫେରାଇପାରିବେ ନହେଲେ ନିଜ ବିବେକାନୁମୋଦିତ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇପାରିବେ ।