କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରରେ କେନ୍ଦ୍ରର ତିନିଟି ବଡ଼ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇ ବଢ଼ିଲାଣି ବିତର୍କ
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ନିକଟରେ ତିନିଟି ନିୟମାବଳୀ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରମୁଖ କୃଷି ବଜାରରେ ସଂସ୍କାର ଉଦ୍ୟମ କରିଛନ୍ତି। ଜରୁରୀ ଦ୍ରବ୍ୟ (ସଂଶୋଧନ) ଅଧ୍ୟାଦେଶ ୨୦୨୦, କୃଷି ଉତ୍ପାଦନ ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ ( ପଦୋନ୍ନତି ଏବଂ ସୁବିଧା) ଅଧିନିୟମ, ୨୦୨୦ ଏବଂ କୃଷକ (ସଶକ୍ତିକରଣ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା) ଚୁକ୍ତିନାମା ଫାର୍ମ ସେବା ନିୟମ, ୨୦୨୦। ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗଟି ଉପରେ ଏବେ ବିତର୍କ ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି।
ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଫଳରେ ଚାଷୀ କେତେ ଲାଭ ଦେବ ତାହା ସମୟ କହିବ। କିନ୍ତୁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଭାରତ ଇତିହାସରେ ଯୁଗାନ୍ତକାରୀ ବୋଲି ସପକ୍ଷବାଦୀମାନେ ମତପୋଷଣ କରୁଛନ୍ତି। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ଏହା ବିରୋଧରେ ଦେଶର କୌଣସି ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଏଯାଏ ବଡ଼ ଧରଣର ପ୍ରତିବାଦ କରିବା ଶୁଣାଯାଇନାହିଁ। ହେଲେ ଏକ ବଡ଼ ମତ ଉଠିଲାଣି। ଏଥିରେ କୁହାଯାଉଛି ଯେ ଆଗକୁ କେନ୍ଦ୍ର-ରାଜ୍ୟ ସଂପର୍କରେ ଏହା ଯଥେଷ୍ଟ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ। ରାଜ୍ୟ ରାଜସ୍ବ ଉପରେ ବି। ରାଜ୍ୟ କ୍ଷମତା ଉପରେ ଏହା ଚୋଟ ପକାଇଛି। ସମ୍ଭବତଃ ରାଜ୍ୟ ସରକାରମାନେ ଏହାକୁ ଯେ ଠଉରାଇ ନାହାନ୍ତି ବା ରାଜନୈତିକ ଚାପରେ ଚୁପ୍ ଅଛନ୍ତି।
ଏହି ମହଲର ମତ ରହୁଛି ଯେ ୧୯୫୦ ଜାନୁଆରି ୨୬ ତାରିଖରେ ସମ୍ବିଧାନ ସୃଷ୍ଟି ପରଠାରୁ ଏହା ପ୍ରଥମ ଘଟଣା ହେବ, ଯେଉଁଥିରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ସିଧାସଳଖ ରାଜ୍ୟ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ମୁଣ୍ଡ ଖେଳାଇ ଏକ ବଡ଼ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଲଦିଛନ୍ତି। ଏଇଥିପାଇଁ ଏ ପ୍ରସଙ୍ଗଟି ସଙ୍ଗିନ୍ ଯେ କୃଷି ପ୍ରସଙ୍ଗଟି ସମ୍ବିଧାନରେ ରାଜ୍ୟ ବିଷୟ ଭାବେ ପରିଗଣିତ ହେଉଛି। ଆହୁରି ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବେ କହିଲେ, ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ସାମଗ୍ରୀ ସଂଶୋଧନ ସଂକ୍ରାନ୍ତ ଅଧ୍ୟାଦେଶ କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରରେ ରାଜ୍ୟର ସଂଘୀୟ ଅଧିକାର ପ୍ରତି ଏକ ଭୟଙ୍କର ଆକ୍ରମଣ ବା କୁଠାରଘାତ ସଦୃଶ । ଏକ ଭାରତ, ଗୋଟିଏ କୃଷି ବଜାର ସ୍ଲୋଗାନ୍ ଶୁଣିବାକୁ ଭଲ ଲାଗୁଥିଲେ ବି ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଏବେ ରାଜ୍ୟ ବଜାରରେ ସିଧାସଳଖ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବା ଲାଗି ବାଟ ଖୋଲିଯାଇଛି।
ଭାରତର ସମ୍ବିଧାନର ସପ୍ତମ କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀରେ ରାଜ୍ୟ ଓ କେନ୍ଦ୍ରର ସୀମା ସଂପର୍କରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି। ଏଥିରେ ପ୍ରଥମଟି ହେଉଛି, କେନ୍ଦ୍ର ଅଧୀନରେ ଥିବା ବିଷୟ। ଯେଉଁଥିରେ ରାଜ୍ୟମାନେ କୌଣସି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇପାରିବେ ନାହିଁ। ଦ୍ବିତୀୟଟି ରାଜ୍ୟ ତାଲିକା, ଯାହା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଜସ୍ବ ବିଚାର ଓ କ୍ଷମତା ପରିସରଭୁକ୍ତ। ତୃତୀୟଟି କିଛି କ୍ଷେତ୍ର ଏମିତି ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ରାଜ୍ୟ ଓ କେନ୍ଦ୍ର ସହଭାଗିତା ଭିତ୍ତିରେ ନିଜର ଦାୟିତ୍ବ ତୁଲାଇବେ।
ଏହି ତାଲିକାର ୧୪ତମ ବିଷୟରେ କୃଷି ସଂପର୍କରେ କୁହାଯାଇଛି, କୃଷି, କୃଷି ଶିକ୍ଷା ଓ ଅନୁସନ୍ଧାନ ତଥା କୀଟନାଶକରୁ ରକ୍ଷା ଓ ଉଦ୍ଭିଦ ରୋଗ ରୋକିବା ଆଦି କାର୍ଯ୍ୟ ରାଜ୍ୟର। ଅବଶ୍ୟ ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆଉ କିଛି ପ୍ରସଙ୍ଗ ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଉଭୟ ସରକାର ମିଳିତ ଭାବେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବେ ଓ କିଛି କ୍ଷେତ୍ରରେ କେନ୍ଦ୍ର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଏକାକୀ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇପାରିବ। ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୨୪୯ରେ ଏ କ୍ଷମତା ବି ଦିଆଯାଇଛି ଯେ କେନ୍ଦ୍ର ଯେ କୌଣସି ବିଷୟ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଆଇନ କରିବାର କ୍ଷମତା ରଖିଛନ୍ତି। ଏପରିକି ରାଜ୍ୟ ତାଲିକାରେ ଯଦି ଥାଏ ବି କେନ୍ଦ୍ର ଏହାକୁ ଜାତୀୟ ସ୍ବାର୍ଥରେ ଆବଶ୍ୟକ କରେ। ଯାହା ବର୍ତମାନ ସଂଶୋଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରୟୋଗ କରିଛନ୍ତି।
ଯେମିତିକି ତାଲିକାରେ ୩୩ତମ ବିଷୟରେ କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରରେ ରାଜ୍ୟଗୁଡିକର ଶକ୍ତି ସୀମିତ କରାଯାଇଛି ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରକୁ କ୍ଷମତା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ଯେ ଉଭୟ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ କୃଷି କଞ୍ଚାମାଲର ଉତ୍ପାଦନ, ବାଣିଜ୍ୟ, ଯୋଗାଣ ଏବଂ ବଣ୍ଟନ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଉଭୟ ରାଜ୍ୟ ତଥା କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଆଇନ କରିପାରିବେ।କେନ୍ଦ୍ର ଏକକାଳୀନ ତାଲିକାରେ ୩୩ତମ ବିଷୟ ବ୍ୟବହାର କରି ଜରୁରୀ ଦ୍ରବ୍ୟ ଅଧିନିୟମ ୧୯୫୫ ପ୍ରଣୟନ କରିଛି। ଏହି ଅଧିନିୟମ କୃଷି ପରିଚାଳନାରେ ଆନୁପାତିକ ଭାବରେ କେନ୍ଦ୍ରକୁ ସଶକ୍ତ କରିଛି । ୨୦୨୦ ସଂଶୋଧନ ସେହି ଧାରାରେ ରହିଛି ଓ କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରରେ କେନ୍ଦ୍ରର କ୍ଷମତାକୁ ଆହୁରି ବଢାଇବା ପାଇଁ ଅଣାଯାଇଥିବା ଆଇନ ବୋଲି ବିଶେଷଜ୍ଞ ମତ ରଖୁଛନ୍ତି।
ପୂର୍ବରୁ ତାମିଲନାଡୁ ସରକାର ସ୍ବୀକାର କରିଥିଲେ ଯେ ଏକକାଳୀନ ତାଲିକାରେ ୩୩ ଓ ୩୪ ତମ ବିଷୟ କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରରେ ରାଜ୍ୟ ସ୍ବାଧୀନତା ଉପରେ କ୍ଷତିକାରକ ପ୍ରଭାବ ପକାଉଛି ଏବଂ ସର୍କରିଆ କମିସନଙ୍କୁ ଦେଇଥିବା ସ୍ମାରକପତ୍ରରେ ଉଭୟକୁ ଏକକାଳୀନ ତାଲିକାରୁ ବାଦ ଦେବାକୁ ଦାବି କରାଯାଇଥିଲା। ଜ୍ୟୋତି ବସୁଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗର ବାମପନ୍ଥୀ ସରକାର ଏକଦା ସ୍ମାରକପତ୍ରରେ ଆହୁରି ଦାବି କରିଥିଲେ ଯେ କେବଳ ସମବାୟ ତାଲିକାରେ ଥିବା ଏଣ୍ଟ୍ରିଗୁଡିକ ନୁହେଁ ବରଂ ୟୁନିୟନ ତାଲିକାରେ ଥିବା କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରରେ ରାଜ୍ୟର ଅଧିକାରକୁ ସୀମିତ କରୁଥିବା ବ୍ୟବସ୍ଥାର ବିଲୋପ କରାଯାଉ। କୃଷି, ପଶୁପାଳନ, ବନବିଭାଗ ଏବଂ ମତ୍ସ୍ୟଚାଷ ସମେତ କେବଳ ଏକ ରାଜ୍ୟ ବିଷୟ ହେବା ଉଚିତ୍।
ଯୁକ୍ତି ହେଉଛି, ନିୟମାବଳୀ ମାଧ୍ୟମରେ ସଂଶୋଧନକୁ ଯେଉଁଭଳି ଭାବରେ ଆଗକୁ ନିଆଯାଉଛି ତାହା ମଧ୍ୟ ଅସାଧାରଣ ଅଟେ। ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି (୧୯୭୫-୭୭) ବ୍ୟବହାର କରି କିଛି କ୍ଷତିକାରକ ସଂଶୋଧନ କରିଥିଲେ ଯାହା ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ଜଙ୍ଗଲ କ୍ଷେତ୍ରରେ ରାଜ୍ୟର ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ କରିଥିଲା। ଏହି ସରକାର କୋଭିଡ-୧୯ ଦ୍ବାରା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ବ୍ୟବହାର କରି କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରରେ ରାଜ୍ୟଗୁଡିକର କ୍ଷମତାକୁ ବ୍ୟାପକ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ନିୟମାବଳୀ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ସଂଶୋଧନକୁ ପ୍ରବର୍ତ୍ତାଉଛନ୍ତି।
ରାଜ୍ୟଗୁଡିକର ସୀମିତ ରାଜସ୍ୱ ସମ୍ବଳ ଉପରେ ଏହା ଏକ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଆକ୍ରମଣ ବୋଲି କୁହାଯାଇପାରେ। କୌଣସି ବଜାର ଶୁଳ୍କ, ସେସ୍ କିମ୍ବା କୃଷି ଉତ୍ପାଦନ ବଜାର କମିଟି ଅଧିନିୟମ ଆଧାରରେ ରାଜ୍ୟର ଶୁଳ୍କ ଆଦାୟ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇପାରେ। ଏହା ପୂର୍ବରୁ ଜିଏସଟି ରାଜ୍ୟକୁ ଆର୍ଥିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଦୁର୍ବଳ କରିଥିଲା ଓ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଉପରେ ରାଜ୍ୟର ନିର୍ଭରଶୀଳତା ବଢ଼ାଇଥିଲା। ଏବେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଏହି ପଦକ୍ଷେପର ଫଳ ରାଜ୍ୟମାନେ ଭୋଗ କରିବେ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ର-ରାଜ୍ୟ ସଂପର୍କକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିବା ଆଶଙ୍କାକୁ ଏଡ଼ାଇ ଦେଇ ହେବନାହିଁ।
ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ, ଶସ୍ୟ, ଡାଲି, ତୈଳବୀଜ, ଖାଇବା ତେଲ, ପିଆଜ ଏବଂ ଆଳୁକୁ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଦ୍ରବ୍ୟ ତାଲିକାରୁ ହଟାଇ ୬୫ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା ଜରୁରୀ ସାମଗ୍ରୀ ଆଇନରେ ନିକଟରେ ସଂଶୋଧନ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଭାରତବର୍ଷରେ ହଇଚଇ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଏଥିରେ କୃଷକମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ଉତ୍ପାଦ ବାହାରେ ବିକ୍ରୟ ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ହଟାଇବା ସହିତ ଚୁକ୍ତିନାମା ଚାଷକୁ ସୁଗମ କରିବା ଓ କୃଷକମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ମାର୍କେଟିଂରେ ନିୟୋଜିତ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇଛି।
ଏକ ଦଶନ୍ଧିରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଆଲୋଚନା ହେଉଥିବା ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଆଇନର ସଂଶୋଧନ ଏହି ଖାଦ୍ୟ ପଦାର୍ଥର ଉତ୍ପାଦନ, ସଂରକ୍ଷଣ, ଗତିବିଧି ଏବଂ ବଣ୍ଟନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବ। ବେସରକାରୀ କ୍ଷେତ୍ରର “ଅତ୍ୟଧିକ ନିୟାମକ ହସ୍ତକ୍ଷେପ” ର ଭୟ ଦୂର କରି, ବେସରକାରୀ ତଥା ବିଦେଶୀ ପୁଞ୍ଜି ନିବେଶ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ଆଶା କରୁଛି, ବିଶେଷ କରି ଶୀତଳ ଭଣ୍ଡାର ସୁବିଧା ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳାର ଆଧୁନିକୀକରଣରେ ଏହା ପ୍ରଭାବୀ ଭୂମିକାରେ ଅବତୀର୍ଣ୍ଣ ହେବ। ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ଏବଂ ସଂରକ୍ଷଣ ସୁବିଧା ଅପଚୟକୁ ହ୍ରାସ କରିବ ଏବଂ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଉଥିବା ଦ୍ରବ୍ୟର ଚାଷୀଙ୍କ ପାଇଁ ଆୟ ବୃଦ୍ଧି କରିବ ବୋଲି କେନ୍ଦ୍ର ସୂଚାଇଛି।
କୃଷି ଉତ୍ପାଦନ ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ (ପଦୋନ୍ନତି ଏବଂ ସୁବିଧା) ଅଧ୍ୟାଦେଶ, ୨୦୨୦ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛି ଯେ କୃଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମଣ୍ଡି ବାହାରେ କୃଷି ମାର୍କେଟିଂ ରାସ୍ତା ଖୋଲିବା ଆବଶ୍ୟକ ଏବଂ ଆନ୍ତଃରାଜ୍ୟ ବାଣିଜ୍ୟରେ ଥିବା ପ୍ରତିବନ୍ଧକକୁ ମଧ୍ୟ ହଟାଇବା ଦରକାର। ଉଭୟ କୃଷି ଏବଂ ବଜାର ରାଜ୍ୟ ବିଷୟ ହୋଇଥିଲେ ହେଁ ଏକ ବୃହତ୍ତର ସ୍ବାର୍ଥକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି କେନ୍ଦ୍ର ଏଭଳି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିବା କୁହାଯାଉଛି।
କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ପୂର୍ବରୁ କହିସାରିଛନ୍ତି ଯେ ଆମେ ବଜାରକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରୁନାହୁଁ। ଆମେ କେବଳ କହୁଛୁ ଯେ କୃଷି ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ବଜାର କମିଟି ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ମଣ୍ଡିର ପରିସର ବାହାରେ ଥିବା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଦେଶ ଜଣେ ଚାଷୀ ସାମଗ୍ରୀ ବିକ୍ରୟ କରିବା ପାଇଁ ଖୋଲା ରହିବା ଉଚିତ। ଉତ୍ପାଦନ କରୁଥିବା କୃଷକ ପାଇଁ କାହିଁକି ନିଜର ଉତ୍ପାଦ ବିକ୍ରୟ କରିବା ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ସୀମିତ କରାଯିବ ? ଯେଉଁମାନେ କୃଷକଙ୍କଠାରୁ କିଣନ୍ତି ସେମାନେ ସେମାନଙ୍କର ପରବର୍ତ୍ତୀ ମାର୍କେଟିଂ କିମ୍ବା ରପ୍ତାନିରେ ଅସୀମିତ ରହିଛି। କିନ୍ତୁ ଚାଷୀଙ୍କୁ ଅଟକାଇ ଦିଆଯାଉଛି।
କେନ୍ଦ୍ର ଆଶା କରୁଛି ଯେ ମଧ୍ୟସ୍ଥିଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା କୃଷକମାନେ ଉପକୃତ ହେବେ। ତେବେ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କୁ ଏହି ବିକ୍ରୟ ଉପରେ ଶୁଳ୍କ ଆଦାୟ କରିବାକୁ ଦିଆଯିବ ନାହିଁ ବୋଲି ଆଉ ଗୋଟିଏ ରାସ୍ତା ଦେଖାଇଛି। ସେହିପରି ଆଉ ଏକ ଅଧ୍ୟାଦେଶରେ ଚୁକ୍ତିଭିତ୍ତିକ ଚାଷକୁ ସୁଗମ କରିବା ପାଇଁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖାଯାଇଛି। ଯେଉଁଠାରେ ଏକ ଘରୋଇ କ୍ରେତା ଏକ ଋତୁ ଆରମ୍ଭରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ମୂଲ୍ୟରେ ଫସଲ କିଣିବା ପାଇଁ ଚୁକ୍ତି କରିବ।